مکان: تهران- ایران
کاربری: دفترکار و نمایشگاه قهوه پزی لکافکا
کارفرما: لکافکا
زیربنا: 15 متر مربع
تیم طراحی: کتایون مشهودی، تورج میربهاء
همکاران طرح: علیرضا شقاقی ، علیاکبر حاجیغلامیان ، خورشید امینالهی
مجری: علیرضا شقاقی
وضعیت: ساخته شده
بهرهبرداری: اسفند 1400
مبانی طراحی:
موقعیت مکانی قهوهپزی لکافکا، نقل قول جالبی از جانب کارفرما در اولین بازدید سایت داشت. پروژه همجوار اولین خطآهن ایران، که میان تهران و شهر ری کشیده شده بوده قرار دارد؛ خط ماشین دودی تهران قدیم. از طرفی قرابت محل سایت به دروازهی عبدالعظیم، توجه ما را به موقعیت آن در نقشههای تهران قدیم بیشتر جلب کرد که متوجه شدیم جدارهی حصار ناصری از محل همین سایت میگذشته است. این خیابان و خانهها و مغازهها، جانشین بخشی از یک دیوار هستند. وارثان دیواری حد شهر را تعیین میکردند و حافظ امنیت بودند.
رخداد ویژهای هم در قهوهپری لکافکا بصورت یک تور گردشگری هفتگی اتفاق میافتد. در این تورها قهوههای گوناگون با انواع شیوههای دمآوری قهوه همراه توضیحات مربوطه به گردشگران ارائه میشود. واژهی مهمی که در این توضیحات مفهوم هم ردیف و متقارنی در معماری دارد، واژهی «طعم-یاد» است. منظور از طعم-یاد، مزهایست که با چشیدن قهوههای مختلف، از یاد ما فراخوانده میشود. نتیجهی این اتفاق، چیزی بسیار شبیه به فضا در معماری است؛ یک تجربهی کیفی و تا حدودی قابل توصیف.
فشردگی، دیگر کلیدواژهی پررنگ پروژهی قهوهپزیست. پوشش همزمان عملکردهایی نظیر دفتر کار، مرکز فروش و شوروم که نیازمند میز کامپیوتر و کار، یونیت آشپزخانهای شامل کابینت، یخچال، دستگاههای قهوه ساز، سینک، تصفیه آب و اجاق گاز و همینطور قفسههایی برای در معرض نمایش گذاشتن انواع قهوه، آن هم در مساحتی کمتر از ۱۵ متر مربع، خواه و ناخواه فشردگی را به ذهن متبادر میکند.
فرآیند طراحی را با کلیدواژهی «دیوار» آغاز کردیم. عنصر «دیوار» در پروژه نقش در برگیرندهی قفسه ها را به عهده میگیرد، ضمن آنکه نقش مزهی کلیدی فضا را (طعم-یاد) ایفا میکند. آجر، متریال مناسبی برای فراخوانده شدن یاد تهران قدیم در ذهن است. حساسیت اصلی در موضوع بهره بردن از متریال آجر برای شکل دادن به شخصیت عنصر «دیوار»، اصالت ظاهر آجر ها بود که موجب ارجحیت انتخاب آجر های سنتی شد.
چیدمان قفسه ها در دل دیوار آجری، به طوری که هم بدیع و خلاقانه باشد، و هم از شرط فشردگی تبعیت کند، به ساخت ستون هایی آجری انجامید که از دو وجه خود، حفرههای آجری را به عنوان قفسه تعریف کند